Inwentaryzacja maszyn i urządzeń musi odbywać się cyklicznie, by zapewnić bezpieczeństwo pracy pracownikom. Aby sprawdzić, czy dane maszyny spełniają normy warto posłużyć się dyrektywą maszynową i deklaracją zgodności CE. Czym są i jak sprawdzić, czy maszyny spełniają normy bezpieczeństwa?
Dyrektywa maszynowa
Dyrektywa maszynowa jest zbiorem wytycznych zasadniczych, które są stawiane producentom maszyn. Producent ma za zadanie zapewnić, iż maszyna, która została wprowadzona na rynek Europejskiego Obszaru Gospodarczego po raz pierwszy, spełniła wszelkie wymagania opisane w dyrektywie maszynowej.
Dla potrzeby dyrektywy maszynowej, za nową maszynę uznaje się taką, która została wprowadzona do użytku na terenie Europejskiego Obszaru Gospodarczego później niż 1 maja 2004 roku, z kolei stare maszyny, to wszystkie urządzenia wyprodukowane przed tą datą. Dla nowych maszyn obowiązuje wymogi dyrektywy 2006/42/WE, a stare maszyny muszą spełnić co najmniej dwa wymagania uwzględnione w dyrektywie 2009/104/WE.
Dyrektywa maszynowa wskazuje metodę, jaką użytkownik powinien obrać, aby zapewnić bezpieczeństwo pracownikom, a także maszynom poprzez analizę takich czynników jak: rodzaj, skutki i częstotliwość zagrożenia w ramach planowanych czynności , mających za zadanie opracować rozwiązania zabezpieczające maszynę oraz użytkownika w trakcie pracy.
W przypadku nowych maszyn dodatkowo należy wziąć pod uwagę wymagania techniczne skierowane do producentów, mające zagwarantować wyższy poziom bezpieczeństwa pracy z maszynami.
Dyrektywa maszynowa nakazuje oznakowanie, oświetlenie i ustawienie każdej maszyny w taki sposób, aby był jak najłatwiejszy dostęp do części w trakcie jej konserwacji i pracy. Oprócz tego zgodnie z dyrektywą maszynową pracownicy powinni zostać odpowiednio przeszkoleni, które zagwarantuje stosowanie maszyn zgodnie z ich przeznaczeniem. Tylko w ten sposób można uniknąć takich niebezpieczeństw, jak:
– oparzenia,
– odmrożenia,
– wybuchy,
– pożary,
– bezpośredni kontakt z prądem elektrycznym.
Deklaracja zgodności CE
Deklaracja zgodności CE jest kolejnym dokumentem mającym za zadanie weryfikację maszyn w danym zakładzie produkcyjnym. To dokument, który potwierdza, że wyrób spełnia właściwe wymagania, które zostały zawarte w dyrektywach nowego podejścia, które przewiduje oznakowanie CE. Producent wyrobu albo jego uprzednio upoważniony przedstawiciel samodzielnie tworzy i podpisuje deklarację zgodności w chwili gdy wszystkie wytyczne dotyczące znaku CE zostały spełnione. Deklaracja zgodności powinna zawierać następujące elementy:
– model aparatury bądź produktu (nr produktu partii, typu, serii),
– nazwa oraz adres producenta albo jego upoważnionego przedstawiciela,
– zdanie: Niniejsza deklaracja zgodności wydana zostaje na wyłączną odpowiedzialność producenta,
– przedmiot deklaracji (identyfikacja aparatury i deklarację zgodności w razie konieczności)
– przedmiot deklaracji musi być zgodny z odnośnymi wymogami unijnego prawodawstwa harmonizacyjnego (i należy w tym miejscu wymienić jakiego),
– odwołania do norm zharmonizowanych, zastosowanych dołączając datę normy albo inne specyfikacje techniczne wraz z datą specyfikacji, do których deklarowana jest zgodność,
– w odpowiednich przypadkach jednostka notyfikowana (tutaj numer i nazwa) przeprowadziła (opis czynności)i wydała certyfikat (wskazać numer).
Podpis deklaracji zgodności jest jednoznaczny z przejęciem na siebie odpowiedzialności za zgodność wyrobu z wymaganiami.
Jak sprawdzić, czy wszystko w naszym przedsiębiorstwie jest bezpieczne?
Najlepszym rozwiązaniem jest zlecić kontrolę maszyn w zakładzie zewnętrznej firmie. Odpowiedni podmiot weryfikujący to taki, który w zakresie maszyn nowych lub zmodernizowanych zweryfikuje i oceni dokumentację techniczną, uwzględniając ocenę ryzyka w zakresie przepisów dla maszyn. Ponadto wesprze w procesie uzupełnienia dokumentacji, a także dostosowaniu maszyn, aby spełnić wymagania zasadnicze. Przede wszystkim jednak zbada i oceni maszyny w zakresie spełnienia zasadniczych wymagań pod względem zidentyfikowanych zagrożeń albo zmniejszenia ryzyka resztkowego, którego nie udało się całkowicie wyeliminować.
Z kolei pod względem maszyn użytkowych oceni stanowiska pracy związane z użytkowaniem maszyn w zakładach pracy z uwzględnieniem wszelkich norm z zakresu bezpieczeństwa pracy, oceni maszyny pod kątem minimalnych wymagań, a także doradzi w przypadku usunięcia potencjalnych niezgodności. To wszystko w zgodzie z krajowymi wytycznymi poszczególnych norm bezpieczeństwa.
Zarówno dyrektywa maszynowa oraz deklaracja zgodności CE są dokumentami prawnymi, które mają za zadanie strzec poziomu bezpieczeństwa maszyn znajdujących się w zakładach produkcyjnych. Aby mieć pewność, że cały sprzęt w przedsiębiorstwie nadaje się do użytku, warto zatrudnić wewnętrzną firmę, która obiektywnie zweryfikuje stan maszyn.
